DEEP SKY OBJECTS – ගැඹුරු ආකාශ වස්තු

DEEP SKY OBJECTS – ගැඹුරු ආකාශ වස්තු

සඳ එළියෙන් ආලෝකමත් නොවූ පැහැදිලි අහසක් ඇති රාත්‍රියක අහස දෙස බැලුවහොත් තරු පිරි රෑ අහස කෙතරම් චමත්කාරජනක දැයි ඔබට වැටහී යනු ඇත. රාත්‍රි අහසේ නිරීක්ෂණය කළ හැකි දෑ බොහෝ ය. තාරකා, ග්‍රහලෝක, චන්ද්‍රයා, වල්ගාතරු, උල්කාපාත, උල්කාපාත වර්ෂා, තරු රටා, තරු පොකුරු, නිහාරිකා, මන්දාකිණි හා කෘත්‍රිම චන්ද්‍රිකා ඒ අතර වේ. මේවා අතරින් පියවි ඇසට යන්තමින් පෙනෙන, අහස ඉතාමත් පැහැදිලි දිනෙක පමණක් හොඳින් නිරික්ෂණය කළ හැකි වස්තූන් (උදා: Andromeda Galaxy, Pleiades, Orion Nebulae) හෝ පියවි ඇසට කිසිසේත් ම නොපෙනෙන, දුරදක්නයක් හෝ දුරේක්ෂයක් ආධාරයෙන් පමණක් නිරීක්ෂණය කළ හැකි වස්තූන් (උදා: Eagle Nebulae, Bode’s Galaxy) ගැඹුරු ආකාශ වස්තු (Deep Sky Objects)” ලෙස අපි සාමාන්‍යයෙන් හඳුන්වමු.

ගැඹුරු ආකාශ වස්තු යන්නෙහි සැබෑ නිර්වචනය තනි තාරකාවක් හෝ සෞරග්‍රහ මණ්ඩලයට අයත් නොවන ආකාශ වස්තූන්” යන්නයි. (එනම් සූර්යයා, තාරකා, චන්ද්‍රයා, ග්‍රහලෝක, උපග්‍රහයන්, වල්ගාතරු, ග්‍රාහක, උල්කාපාත ආදිය හැර අනෙක් ආකාශ වස්තු)

රාත්‍රි අහස පුරා නිරීක්ෂණය කළ හැකි ගැඹුරු ආකාශ වස්තු ප්‍රධාන කොටස් කිහිපයකට බෙදිය හැක.

1. තරු පොකුරු (Star Clusters)
● විවෘත තරු පොකුරු (Open Clusters)

Pleiades
Butterfly Cluster

ගෝලීය තරු පොකුරු (Globular Clusters)

Hercules Cluster

2. නිහාරිකා (Nebulae)
● දීප්ත නිහාරිකා (Bright Nebulae)
– විමෝචක නිහාරිකා (Emission Nebulae)

Lagoon Nebulae
Eagle Nebulae

– පරාවර්තක නිහාරිකා (Reflection Nebulae)

M78

● අඳුරු නිහාරිකා (Dark Nebulae)

Coal Sack Nebulae
Horse Head Nebulae

● ග්‍රහ නිහාරිකා (Planetary Nebulae)

Ring Nebulae
Owl Nebulae

3. මන්දාකිණි (Galaxies)
● සර්පිලාකාර මන්දාකිණි (Spiral Galaxies)

Andromeda Galaxy
Sunflower Galaxy

● ඉලිප්සාකාර මන්දාකිණි (Elliptical Galaxies)

Virgo A Galaxy

● අක්‍රමවත් හැඩැති මන්දාකිණි (Irregular Galaxies)

Cigar Galaxy

4. සුපර්නෝවා අවශේෂ (Supernova Remnants)

Crab Nebulae

මෙසියර් නාමකරණය (Messier Catalogue)

දුරේක්ෂය නිපදවීමත් සමඟ පියවි ඇසට යාන්තමින් පෙනෙන වස්තූන් වඩාත් හොඳින් නිරීක්ෂණය කිරීමටත් පියවි ඇසට කිසිසේත් ම නොපෙනෙන වස්තූන් නිරීක්ෂණය කිරීමටත් අවකාශ සැලසුණි. ඒ සමඟ ම ගැඹුරු ආකාශ වස්තු නාමකරණ ද (Deep Sky Catalogs) බිහිවිණි. මෙම නාමකරණ අතරින් පැරණි නමුත් සරල සහ වඩා සාර්ථක ලැයිස්තුවක් ලෙස 1774දී චාර්ල්ස් මෙසියර් විසින් ඉදිරිපත් කරන ලද ගැඹුරු ආකාශ වස්තු 103කින් යුත් “මෙසියර් නාමකරණය (Messier Catalogue)” හැඳින්විය හැක. මෙම නාමාවලියේ වස්තූන් නම් කර ඇත්තේ ඉංග්‍රීසි හෝඩියේ M අකුර සමඟ අංකයක් යෙදීමෙනි. අද වන විට මෙම නාමකරණයට ඇතුලත් කර ඇති නව ගැඹුරු ආකාශ වස්තු ද සමඟ මෙය ගැඹුරු ආකාශ වස්තු 110කින් යුත් නාමකරණයක් බවට පත් ව ඇත.

Charles Messier

උදා:

  • M31 – Andromeda Galaxy
  • M42 – Orion Nebulae
  • M45 – Pleiades

 සාමාන්‍ය නාමකරණය (New General Catalogue)

“නව සාමාන්‍ය නාමකරණය (New General Catalogue)” යනු ජෝන් ඩ්‍රේයර් විසින් 1888දී ඉදිරිපත් කරන ලද ගැඹුරු ආකාශ වස්තු 7840කින් යුත් නාමකරණයකි. මෙම නාමාවලියේ වස්තූන් නම් කර ඇත්තේ ඉංග්‍රීසි හෝඩියේ NGC අකුරු සමඟ අංකයක් යෙදීමෙනි.

  • NGC224 – Andromeda Galaxy
  • NGC1432 – Pleiades
  • NGC1976 – Orion Nebulae

Index Catalogue

“Index Catalogue (IC)” යනු ජෝන් ඩ්‍රේයර් විසින් ම නව සාමාන්‍ය නාමකරණයට තවත් ගැඹුරු ආකාශ වස්තු 5386ක් අලුතින් ඇතුලත් කර සාදන ලද නාමකරණයකි.

M අංකය NGC අංකයසාමාන්‍ය නම වර්ගයපසුබිම් තාරකා රාශිය
M1NGC 1952Crab NebulaeSupernova RemnantTaurus
M6NGC 6405Butterfly ClusterOpen ClusterScorpius
M7NGC 6475Ptolemy’s ClusterOpen ClusterScorpius
M8NGC 6530Lagoon NebulaeEmission NebulaeSagittarius
M11NGC 6705Wild Duck ClusterOpen ClusterScutum
M13NGC 6205Hercules ClusterGlobular ClusterHercules
M16NGC 6611Eagle NebulaeEmission NebulaeSerpens
M17NGC 6618Omega/Swan/Horseshoe/Checkmark NebulaEmission NebulaeSagittarius
M20NGC 6514Trifid NebulaeEmission nebulaSagittarius
M27NGC 6853Dumbell NebulaePlanetary NebulaeVulpecula
M31NGC 224Andromeda GalaxySpiral GalaxyAndromeda
M33NGC 598Triangulum GalaxySpiral GalaxyTriangulum
M42NGC 1976Orion NebulaeEmission NebulaeOrion
M43NGC 1982De Marian’s NebulaeEmission NebulaeOrion
M44NGC 2632Beehive ClusterOpen ClusterCancer
M45No NGC numberPleiadesOpen ClusterTaurus
M51NGC 5194Whirlpool GalaxySpiral GalaxyCanes Venatici
M57NGC 6720Ring NebulaePlanetary NebulaLyra
M63NGC 5055Sunflower GalaxySpiral GalaxyCanes Venatici
M64NGC 4826Black Eye/Evil Eye GalaxySpiral GalaxyComa Berenices
M65NGC 3623Leo’s TripletSpiral GalaxyLeo
M66NGC 3627Leo’s TripletSpiral GalaxyLeo
M76NGC 650 /NGC 651Cork/Little Dumbell NebulaePlanetary NebulaePerseus
M81NGC 3031Bode’s GalaxySpiral GalaxyUrsa Major
M82NGC 3034Cigar GalaxySpiral GalaxyUrsa Major
M83NGC 5236Southern Pinwheel GalaxySpiral GalaxyHydra
M87NGC 4486Virgo A GalaxyElliptical GalaxyVirgo
M97NGC 3587Owl NebulaePlanetary NebulaeUrsa Major
M101NGC 5457Pinwheel GalaxySpiral GalaxyUrsa Major
M102NGC 5866Spindle GalaxyS0 GalaxyDraco
M104NGC 4594Sombrero GalaxySpiral GalaxyVirgo

ගැඹුරු ආකාශ වස්තු කිහිපයක් හා ඒවායේ M, NGC අංක

ගැඹුරු ආකාශ වස්තු නිරීක්ෂණය ඉතා සුන්දර අත්දැකීමක් වුවත් එය එතරම් පහසුවෙන් සිදු කළ හැක්කක් නොවේ.  ඒ සඳහා හොඳ පුහුණුවක් මෙන් ම හොඳ ඉවසීමක් ද තිබිය යුතු ය. ගැඹුරු ආකාශ වස්තු නිරීක්ෂණයට සඳ නැති අඳුරු අහසක් තිබීමත් වායුගෝලීය දූෂණයෙන් ද ආලෝක දූෂණයෙන් ද තොර අඳුරු පරිසරයක් තිබීමත් ඉතා වැදගත් වේ. එසේ නොවූවහොත් ඔබේ නිරීක්ෂණ සාර්ථක නොවනු ඇත.

~අයේෂා වික්‍රමසිංහ

270 comments

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *