-
By:
- Faseweb
- 58 Comments
තාරකා විද්‍යාව සඳහා DNA තාක්ෂණය
DNA (Deoxyribose Nucleic Acid) යනු ඔබ අප සැම කවුරුත් දන්නා බොහෝ ජීවී සෛල වල බහුලව හමුවන ජෛව බහුඅවයවිකයෙකි. ඒවායේ නියුක්ලියෝටයිඩ දාම වල ජීවියෙකුගේ ප්‍රවේණික තොරතුරු ගබඩා කර තබනු ලබන අතර අවශ්‍ය අවස්ථාවලදී ඒවා ප්‍රකාශ කිරීම හා පරම්පරාවෙන් පරම්පරාවට සම්ප්‍රේෂණය කිරීම සිදුකරනු ලබයි. එලෙසම මෙම DNA අණුවල සිදුවන විකෘති ජීවීන් පරිණාමය වීමට හේතු වේ. මෙම DNA අණුවල ව්‍යුහය, ක්‍රියාකාරීත්වය හා ඵලදායි භාවිතයන් පිළිබඳ අධ්‍යයනය කිරීම DNA තාක්ෂණයේ දී සිදු වේ.
තාරකා විද්‍යාව සඳහා DNA තාක්ෂණය වැදගත් වන්නේ කෙසේද?
මීට වසර බිලියන 3.5 කට පමණ පෙර පෘථිවියේ ජීවය ආරම්භ විය. එකල සිට අද දක්වා ජීවීන්ගේ සිදුවූ පරිණාමයන් සහ විකිරණයන් පිළිබඳ අධ්‍යනය තාරකා විද්‍යාවේ දී සිදුකරනු ලබයි. මෙලෙස පරිණාමය වීමේ දී ජීවීන්ගේ සිදු වූ අණුක මට්ටමේ වෙනස්වීම් සහ පරිණාමය සිදු වූ ආකාරය පිළිබඳව අධ්‍යනය සඳහා DNA තාක්ෂණය වැදගත් වේ.
ජීවියෙකුගේ අභ්‍යන්තර හා බාහිර පරිසරයේ ඇති භෞතික හා රසායනික සාධක වල බලපෑම මගින් DNA අණුවල විකෘති (Mutation) ඇති විය හැක. (ජීවියෙකුගේ ගෙනෝමයට අයත් නියුක්ලියෝටයිඩ අනුක්‍රමයක සිදුවන වෙනස්වීම් විකෘති ලෙස හැඳින්වේ.) මෙලෙස විකෘති ඇති වීමට හේතු වන සාධක අධ්‍යනය කිරීම මගින් පෘථිවියේදි හා පෘථිවියෙන් පිටත අභ්‍යවකාශයේදී ජාන වලට සිදුවන බලපෑම් පාලනය කිරීමට පූර්වෝපායන් සැලසුම් කිරීමට හැකි වනු ඇත.
ප්‍රතිසංයෝජිත DNA තාක්ෂණය (Recombinant DNA Technology) භාවිතයෙන් ප්‍රවේණිකව විකරණය කරන ලද ජීවීන් (GMO – Genetically Modified Organism) නිර්මාණය කිරීම වර්තමානයේ විද්‍යාඥයන් අතර බහුල හා ජනප්‍රිය ක්‍රියාන්විතයකි. මෙම ප්‍රවේණිකව විකරණය කරන ලද ජීවීන් භාවිතයෙන් Space Farming වැනි පෘථිවියෙන් පිටත අභ්‍යවකාශයේ හෝ වෙනත් ග්‍රහලෝකයක ජීවය ව්‍යාප්ත කිරීමෙහි පර්යේෂණ හා අනෙකුත් තාරකා විද්‍යාත්මක පර්යේෂණ කාර්යක්ශම කරගත හැක .
විශේෂයෙන් විශේෂයට මෙන්ම ජීවියාගෙන් ජීවියාට ද DNA අනුක්‍රමය එකිනෙකට වෙනස් වේ. මෙම DNA අනුක්‍රම අධ්‍යයනය කිරීම මඟින් අදාළ ජීවියාගේ හෝ අදාළ ජීවී විශේෂයේ සුවිශේෂී අනන්‍ය ලක්ෂණ හඳුනාගත හැකි වන අතර නව ජීවී විශේෂ (??? පිටසක්වල ජීවීන්/Aliens ???) හඳුනා ගැනීමට ද හැකි වනු ඇත.
DNA පිළිබඳ අධ්‍යයනයේදි ප්‍රතිසංයෝජිත DNA තාක්ෂණය (Recombinant DNA Technology) ඉතා වැදගත් ශිල්ප ක්‍රමයක් බවට පත්ව ඇත.
ප්‍රතිසංයෝජිත DNA තාක්ෂණයේ දී යොදා ගන්නා ශිල්ප ක්‍රම හා මෙවලම් කිහිපයක් පිළිබඳව අපි දැන් සලකා බලමු.
- DNA විසංගමනය
- ඇගරොස් ජෙල විද්‍යුතාගමනය
- DNA ඒෂණ සහ දෙමුහුම්කරණය
- ජාන තාක්ෂණයේ දී DNA සමඟ ප්‍රතික්‍රියා කරන එන්සයිම
DNA විසංගමනය (Isolation of DNA)
ජාන තාක්ෂණයේ පළමු පියවර දායක සෛලයක DNA ගෙනෝමයෙන් අදාල DNA අණුව නිස්සාරණය කර ගැනීමයි. මෙම ක්‍රියාවලිය DNA විසංගමනය ලෙස හැඳින්වේ.
DNA සූන්‍යෂ්ටික සෛලවල න්‍යෂ්ටිය තුල ද ප්‍රාග්න්‍යෂ්ටික සෛල වල සෛල තුළ ද සංචිත වී ඇත. එබැවින් DNA විසංගමනයේ පළමු පියවර වන්නේ අදාළ ඉලක්ක DNA අනුක්‍රමය සහිත DNA ගෙනොමය අදාල සෛලයෙන් පිටතට ගැනීමයි. ඒ සඳහා සෛල ප්ලාස්ම පටලය ද ශාක සෛලයක නම් සෛල බිත්තිය ද බිඳ දැමීම සිදු කළ යුතුයි. මෙය සමජාතීකරණය (Homogenization) හෝ ඇඹරීම වැනි යාන්ත්‍රික ක්‍රම මගින් මෙන්ම රසායනික ව ද සිදු කළ හැක. රසායනික ජීරණය යෙදී ලයිසොසයිම් වැනි එන්සයිම මගින් මෙන්ම මද්‍යසාර, ඊතර්, ක්ලෝරෆෝම් වැනි කාබනික රසායන සංයෝග මගින් ද සෛල බිත්තිය බිඳ දැමිය හැක .
ඇතැම් සෛල වල සෛල ප්ලාස්මයේ Deoxyribonuclease වැනි DNA ජීර්ණය කරන එන්සයිම ඇත. සමජාතීකරණය යෙදී න්‍යෂ්ටි පටලය බිඳ වැටීම නිසා DNA මෙම එන්සයිම සමඟ ගැටි ජීරණය විය හැක. එය සිදුවීම වැළැක්වීම සඳහා මෙම එන්සයිම උත්ප්‍රේරක ක්‍රියාවලියේ දී සක්‍රියකාරක ලෙස දායක වන ලෝහ අයන ඉවත් කිරීම සිදු කරයි. එම ලෝහ අයන ඉවත් කිරීම සඳහා නඛරියකාරක (Chelating Agents) භාවිතා කරයි. සුලබවම භාවිතා වන නඛරීයකාරකයක් ලෙස Ethylenediaminetetraacetic Acid (EDTA) දැක්විය හැක.
සෛල තුලදි DNA පවතින්නේ histone protein සමග බැඳී නියුක්ලියොප්‍රෝටික සංකීර්ණයක් ලෙස ය. DNA අධ්‍යනය කිරීම සඳහා ඒවා සමඟ බැඳී ඇති ප්‍රෝටීන ඉවත් කළ යුතුය. ඒ සඳහා Sodium dodecyl sulfate (SDS), Phenol හෝ ප්‍රොටියෝලිටික එන්සයිම භාවිතා කළ හැක. සෛලයක පවතින අනෙකුත් සියළුම අනු කොටස් (ලිපිඩ, RNA, cellulose) DNA සඳහා අපවිත්‍රකාරක වන අතර ඒවා ඉවත් කර ගත යුතුය.
DNA විසංගමනය අවසානයේදී DNA අණු C ශීත එතනෝල් මගින් අවක්ෂේප කරගත යුතුය. මෙම අවක්ෂේපය නැවත ස්වාරක්ෂක ද්‍රාවණයක දිය කරනු ලැබේ. මෙලෙස නිස්සාරණය කරගත් DNA අණු ඉදිරි පර්යේෂණ කටයුතු සඳහා භාවිතා කරනු ලැබේ
ඇගරොස් ජෙල විද්‍යුතාගමනය
විශාල ආරෝපිත අණු විද්‍යුත් ක්ෂේත්‍රයක දී ඒවායේ සචලතාවයට අනුව වෙන් කර ගැනීමේ ශිල්ප ක්‍රමය විද්‍යුතාගමනය ලෙස හැඳින්වේ. එහිදී අණුවල විශාලත්වය (කුඩා අණු විශාල අණු වලට සාපේක්ෂව වේගයෙන් ගමන් කරයි) හා ශුද්ධ ධ්‍රැවීයතාව මත අණු වෙන් කර ගැනීම සිදු වේ. DNA වෙන්කරගැනීමට බහුලව යොදා ගන්නා ශිල්ප ක්‍රමය වන්නේ ඇගරොස් ජෙල විද්‍යුතාගමනය යි.
එහිදී විද්‍යුතගමන උපකරණයේ පූරකය ලෙස ඇගරොස් නම් එගාර් විශේෂයක් භාවිතාවේ. පූරකය දෙපස ඇනෝඩයක් සහ කැතෝඩයක් තබා පූරකය තුළ සෘණ ආරෝපිත DNA අණු තැන්පත් කරනු ලබයි. විද්‍යුත් ක්ෂේත්‍රය ක්‍රියාත්මක කළ විට දිග අනුව DNA අණු වෙන් වීම සිදු වේ.
වෙන් කරන ලද DNA අණු එතිඩියම් බ්‍රෝමයිඩ් හෝ N-719 (කාබනික වර්ණකයකි) මගින් වර්ණ ගැන්විය හැක. එතිඩියම් බ්‍රෝමයිඩ් මගින් වර්ණ ගන්වන ලද DNA අණු UV කිරණ වලට නිරාවරණය කිරීමෙන් හඳුනාගත හැක.
DNA ඒෂණ සහ දෙමුහුම්කරණය (DNA Probes and Hybridization)
දෙමුහුම්කරණය මගින් අනුපූරක නියුක්ලියෝටයිඩ අනුක්‍රමණයක් හඳුනාගැනීම සඳහා භාවිතා වන තනි දාම, සලකුණු කරන ලද DNA ඛණ්ඩයක් ඒෂනයක් ලෙස හැඳින්වේ .ඒෂනයට විකිරණශීලී සමස්ථානිකයක් හෝ ප්‍රතිදීප්ත අණුවක් සම්බන්ධ කිරීමෙන් සලකුණු කිරීම සිදුකරනු ලබයි. ඒෂනයට අනුපූරක DNA හෝ RNA සමග දෙමුහුම්කරණය විය හැක.
දෙමුහුම්කරණයට පෙර DNA අණුවේ දාම දෙක වෙන් කර ගත යුතුය. දුස්ස්වභාවිකරණය මගින් DNA පට 2 වෙන් කරගනු ලැබේ. දුස්ස්වභාවිකරණය කරන ලද DNA පට නයිට්රෝසෙලියුලොස් හෝ නයිලෝන් පෙරහන් පටලයකට මාරු කළ යුතුය. මෙම ක්‍රියාවලිය Southern Blotting ලෙස හැඳින්වේ. අනතුරුව පටල මතට සලකුණු කරන ලද ඒෂණ එකතුකර ද්විපට සෑදීමට ඉඩ හරි.
පටලය සේදූ විට DNA අණුවට බැඳුණු ඒෂනය හැර අනෙකුත් ඒෂන සියල්ල ඉවත් වේ .විකිරණශීලී සමස්ථානිකයක් මගින් සලකුණු කරන ලද ඒෂණ ස්වයං විකිරණ රේඛනය මගින් හඳුනාගත හැක. ප්‍රතිදීප්ත අණුවකින් සලකුණු කරන ලද DNA UV කිරණ මගින් හඳුනාගත හැක.
ජාන තාක්ෂණයේ දී DNA සමඟ ප්‍රතික්‍රියා කරන එන්සයිම
ප්‍රතිසංයෝජිත DNA අණුවක් සෑදීමේදී DNA අණු කැපීම DNA අණු කොටස් එකිනෙක සම්බන්ධ කිරීම DNA දාම වෙන්කිරීම වැනි ක්‍රියාවන් රැසක් සිදුකළ යුතුය .එම ක්‍රියාවලින් කාර්යක්ෂමව හා ඵලදායීව සිදු කර ගැනීම සඳහා ජෛව රසායනික ප්‍රතික්‍රියාවන් උත්ප්‍රේරණය කරන එන්සයිම ජාන තාක්ෂණයේ දී භාවිතා වේ.
විශිෂ්ට DNA අනුක්‍රමයක් හඳුනා ගෙන ඒවායේ කැපිය යුතු ස්ථානවලින් හෝ ඒ අසලින් කැපුම් සිදුකිරීම උත්ප්‍රේරණය කරන එන්සයිමයක් ලෙස Restriction endonuclease ගත හැක. මෙම කැපුම් යෙදෙන ස්ථාන සීමාකාරී ස්ථාන හෝ ජේදන ස්ථාන ලෙස හැඳින්වේ.
විවිධ ප්‍රභව වලින් ලබාගත් කැපූ DNA කොටස් Phosphodiester බන්ධන මගින් එකිනෙක සම්බන්ධ කර ප්‍රතිසංයෝජිත DNA ලබාගැනීම DNA Ligase එන්සයිමය මගින් උත්ප්‍රේරණය කරනු ලැබේ. T4DNA Ligase ජාන තාක්ෂණයේ දී බහුලව යොදා ගන්නා ligase වර්ගයකි.
DNA අච්චු දාමයට අනුපූරක නියුක්ලියෝටයිඩ එක්කර නව DNA දාමයක් සෑදීම DNA polymerase එන්සයිමය මගින් උත්ප්‍රේරණය කරනු ලැබේ.බහුලවම භාවිතා කරන පොලිමරේස් වර්ගය වන්නේ Taq DNA polymerase.
මීට අමතරව ජාන තාක්ෂණයේ දී Alkaline Phosphatase, Reverse Transcriptase, Kinase, Phosphatase, Terminal Deoxynucleotidyl Transferase වැනි එන්සයිම රාශියක් භාවිතා කරනු ලැබේ .
ඉහත සඳහන් කල ශිල්ප ක්‍රම වලට අමතරව DNA ආශ්‍රිත තවත් ශිල්ප ක්‍රම රාශියක් පවතී. ඒවා තාරකා විද්‍යාවේ අභිවෘද්ධිය සඳහා නන් අයුරින් යොදා ගත හැක.
විශ්වජිත් ගුණරත්න
58 comments
-
-
I have been surfing on-line more than three hours lately, but I by no means found any fascinating article like yours. It’s beautiful value enough for me. In my opinion, if all webmasters and bloggers made good content as you did, the net will probably be a lot more helpful than ever before.
-
This is a topic close to my heart cheers, where are your contact details though?
-
I would like to thank you for the efforts you’ve put in writing this blog. I’m hoping the same high-grade blog post from you in the upcoming also. Actually your creative writing skills has inspired me to get my own site now. Actually the blogging is spreading its wings rapidly. Your write up is a good example of it.
-
Unquestionably believe that which you stated. Your favorite justification appeared to be on the web the simplest thing to be aware of. I say to you, I definitely get irked while people think about worries that they plainly do not know about. You managed to hit the nail upon the top and defined out the whole thing without having side effect , people can take a signal. Will probably be back to get more. Thanks
-
You got a very fantastic website, Gladiola I discovered it through yahoo.
-
I would like to thank you for the efforts you have put in writing this web site. I’m hoping the same high-grade website post from you in the upcoming also. In fact your creative writing skills has encouraged me to get my own site now. Actually the blogging is spreading its wings rapidly. Your write up is a great example of it.
-
Este site é realmente demais. Sempre que acesso eu encontro coisas boas Você também vai querer acessar o nosso site e saber mais detalhes! conteúdo único. Venha descobrir mais agora! 🙂
-
Hormonal therapies vs phytoestrogenic herbs buy zithromax You are always so decisive and resolute, I know that no one can stop you, best blood pressure medication for cortisol ah, yes, dear, I almost forgot, didn t the Pope promise to help us
-
Sampling methodology from central, middle, and peripheral retina was as described above buy cialis online in usa OK participated in the conception of manuscript as well as the interpretation of the data of literature and drafting the manuscript
-
clomid price 5 reported changes in either the elimination parameters or exposure parameters
-
Can Blood Pressure Medicine Impact Alt And Ast propecia prescription 20 m for E endoxifen and from 14
-
The place was very informative cheap clomid in the usa
-
tadalafil cialis HRG Publication 1541 We are asking for an immediate ban of all uses of PPA in over the counter products OTC including appetite suppressants and cough cold preparations
-
where to buy nolvadex reddit Best Overall Sunwarrior Probiotics
-
zithromax 250 price The density of thrombotic events was greatest at 3 months after starting TT, with a rapid decline in events by 10 months
-
What about the demons does doxycycline affect birth control
-
cialis price Yamamoto A, Tagawa Y, Yoshimori T, Moriyama Y, Masaki R, Tashiro Y
-
Each tablet, for oral administration, contains 1 mg folic acid, USP where to buy viagra pills
-
clomid ovulation pills for sale alberta Status and prospects
-
Neurocognitive testing Most helpful if baseline test available doxycycline strep In addition, Google, Google Scholar, dissertations, and published abstracts from conferences were searched, and the references of the eligible articles were screened to identify any non indexed published literature or gray literature
-
Mainly thats the only thing that has held me back from starting my own family doxycycline and sun Was this in regards to antibiotic therapy
-
lasix and sodium I still have the yeast coming out slightly I had a HUGE wad come out the 1st day
-
Ventolin Asthma Inhaler ajanta kamagra oral jelly To help prevent antibiotic associated diarrhea, try to
-
Therefore, the current Zhao Ling, only the peak of the realm of the cave can barely compete with him half life doxycycline Not convinced
-
Finally, ivermectin 150 Ојg kg was administered to 16 individuals with water or orange juice 750 ml how quickly can tamoxifen cause uterine cancer 7 Therefore loss of renal function in renovascular disease in addition to being a usually reversible consequence of antihypertensive therapy can reflect a progressive narrowing of the renal arteries and or progressive intrinsic renal disease
-
clomid for fertility Pattern 7 is a highly crystalline form of Compound 1 as a free base
-
tamoxifen for gyno 1993; 76 494 498
-
The late June temperatures in Death Valley were so hot this year that media and scientists speculated the all time record was in danger of being broken just after it regained its rightful place online pharmacy finax After surgery, 1, 384 patients were randomly assigned to receive epirubicin plus cyclophosphamide EC; 90 and 600 mg m 2, respectively, four cycles, followed by docetaxel 100 mg m 2 four cycles; EC T or epirubicin plus docetaxel ET; 90 and 75 mg m 2, respectively, four cycles, followed by capecitabine 1, 250 mg m 2 twice a day on days 1 to 14, four cycles; ET X; all regimens were given every 3 weeks
-
Restrictive Cardiomyopathy is being recognized more frequently in cats elevex kamagra Ceftriaxone 250 mg intramuscularly in a single dose plus doxycycline 100 mg orally twice a day for 14 days, with or without metronidazole 500 mg orally twice a day for 14 days or
-
Taking calcium along with elvitegravir can reduce blood levels of elvitegravir buy generic cialis online
-
8 g Na 2 HPO 4 2H 2 O, 0 venta kamagra en linea
-
tadalafil generic vs cialis So my question is, what would you do
-
cialis manfaat floxigra 500 ciprofloxacin hcl On the question of teaching a lesson to Pakistan, he said, How do you teach them a lesson by sending in the Indian Army, by sending in the Indian Air Force, by sending in the navy- are you not going to rake up more trouble lasix for fluid in lungs Santos sJbxutBLmiPpFVFy 5 20 2022
-
taking doxycycline with food During the day, I use one of our bluetooth security cameras as a baby monitor
-
Monitor Closely 1 chloramphenicol decreases effects of nafcillin by pharmacodynamic antagonism stromectol over the counter nz
-
5 million of Germany s 80 buy priligy in uae Conclusion With the statistical power of the present randomized study, we did not find support for the hypothesis that HER2 EGFR or p53 status predicts benefit from tamoxifen treatment in estrogen receptor positive patients with early stage breast cancer
-
priligy walmart Examples 74 through 92 were prepared in a similar manner to Example 73
-
cialis 10mg Thirty three percent of the women had 1 or more miscarriages median 0, IQR 0 1, mean SD 0
-
Gross pathology of the tumors and their metastatic potential were assessed buy finpecia online
-
how much is a viagra pill Fisher s exact test and multivariate logistic regression with likelihood ratio testing were used to compare outcome in the two groups
-
doxycycline side effects eyes There was no statistically significant difference in the mean age, BMI, and duration of infertility in both groups of patients
-
kamagra stockholm The hypotheses were that Tx would activate the majority of BK channels in hair cells from the cochlear apex due to the presence of ОІ 1 and that the level of activation would exhibit a tonotopic gradient following the expression profile of ОІ 1
-
dog doxycycline EP Supplementary Search Report of EP 06720243 dated Aug
-
where to buy cialis online Ford decided to bull its way through the downturn without Washington s assistance, but Chrysler and GM applied for and eventually received a controversial government sponsored bailout from the Bush and Obama administrations
-
And, the world s oldest natural mother 59 years old buy viagra and cialis online
-
doxycycline, porfimer kamagra en hipertension pulmonar
-
Cancer 2011; 117 534 44 Ineligible data Schmidinger 2014 Schmidinger M how does clomid work cialis rogaine nsw The group accused Coca Cola of deceptively marketing Vitaminwater as an alternative to water and sugared soft drinks that could promote healthy joints, boost the immune system and help people fight eye disease, among other health benefits
-
how to buy cialis Complete differential HDX perturbation map of D538G ERО± LBD with E2
-
ddavp abilify forum I remember one of the comments from one of the Bush administration officials about dealing with Iraq nolvadex online
-
o e indicates the ratio of observed to expected variations priligy cost albuterol, indapamide
-
you need to think before talking out of you ass online cialis
-
Pereira was extremely kind, as well as methodical, clear and descriptive viagra kamagra cialis aneros
-
buy ivermectin for humans online We hypothesized that, in premenopausal women with early stage, luminal A breast cancer with Ki 67
-
Gentamicin is an aminoglycoside antibiotic generic cialis vs cialis doxepin and crizotinib both increase QTc interval
-
cialis and priligy Full outline of UnResponsiveness score versus Glasgow Coma Scale in children with nontraumatic impairment of consciousness
-
Estradiol radioimmunoassay RIA lasix loop diuretic
-
TW I have had 3 miscarriages, never one successful FT pregnancy, all my miscarriages have been in the first trimester safe place to buy cialis online
Hi, i think that i saw you visited my site so i came to “return the favor”.I’m trying to find things to improve my site!I suppose its ok to use a few of your ideas!!